Çalışma hayatının en değerli mevzularından biri de patron ve emekçi içindeki tazminat olayıdır. İşten patron tarafından ayrılan ya da haklı sebeplerle ayrılmak zorunda kalan bir yıldan fazla çalışması olan emekçiler için ödenen kıdem tazminatı hakkında Avukat Ezgi Esnik Günay cevapladı. Kıdem tazminatı nedir? İstifa eden emekçi kıdem tazminatı alabilir mi?
İşten patron tarafınca çıkartılan yahut haklı sebepler ile işten ayrılmak zorunda olan çalışana, işyerinde bir yıldan fazla çalışması var ise ödenecek olan tazminata kıdem tazminatı denilir. Personel işten haksız olarak çıkartılmış yahut haklı niçinler ile işten ayrılmış ise çalışana her bir çalıştığı yıl için bir brüt maaş kıdem tazminatı ödenmesi gerektiğini belirten Avukat Ezgi Esnik Günay kıdem tazminatı hakkında tüm merak edilenleri deklare etti.
İSTİFA EDEN EMEKÇİ KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR Mİ?
İşten ayrılan emekçinin patrona yapacağı fesih bildiriminde epeyce dikkatli olması ve işten ayrılma iradesini hakikat açıklaması gerekmektedir. Öncelikle istifa ve haklı niçinlerle fesih ayrımının yapılması gerekmektedir. İşten ayrılmak isteyen çalışanın haklı niçinlerle fesih niçini bulunmakta ise asla istifa dilekçesi vermemesi ve yazılı bildirimde istifa sözüne yer vermemesi gerekmektedir. Çünkü istifa halinde emekçi kıdem tazminatı alamayacaktır. İşten ayrılan personel lakin haklı fesih niçinleri var ise işten ayrılması halinde kıdem tazminatı isteyebilecektir.
kıdem tazminatı haklı niçinler
HAKLI niçinLER
Çalışanın ödenmemiş maaş ve fazla mesai alacakları var ise veya mobbinge uğruyorsa işten ayrılmak için haklı fesih niçinleri olacaktır. Personel bu hallerde işten ayrılır iken patrona karşı yazılı fesih bildiriminde bulunacak ise kesinlikle dilekçesine haklı niçinlerle işten ayrıldığını belirtmelidir. Emekçi, işten ayrılır iken yazılı bildirimde bulunmak zorunda olmayıp fiili olarak da iş kontratını feshederek işten ayrılabilecektir. Emekçi haklı niçinlerle işten ayrıldığı tezinde ise ispat yükü altında olduğunu unutmamalıdır. Örneğin fazla mesailerinin ödenmediği savında olan emekçinin fazla mesai alacağı olduğunu şahit beyanı ile ispat etmesi gerekmektedir.
kıdem tazminatı haklı niçinleri
Personel, patrona vermiş olduğu dilekçede hiç bir sebep belirtmeden istifa ediyorum demiş ise artık kıdem tazminatı talebinde bulunamayacaktır.
Bunun yanı sıra emekçi haklı fesih sebeplerini sıraladıktan daha sonra istifa ediyorum demiş ise bu durumda emekçinin iş kontratını haklı niçinle feshettiğinin kabulü gerekecektir. Örneğin işten ayrılmak isteyen personel dilekçesine fazla mesailerim ödenmediğinden yahut maaş alacaklarım ödenmediğinden istifa ediyorum, kıdem tazminatımın ödenmesini istiyorum biçiminde bir dilekçe ile işten ayrılmış ise bu durumda emekçinin haklı niçinle işten ayrılmış olduğunu kabulü gerekmektedir. Lakin emekçi dilekçesine hiç bir sebep belirtmeden sırf istifa ediyorum yazmış ise Yargıtay’ın bu mevzuda görüşü “derhal fesih hakkı, sebebe bağlı yenilik doğuran bir haktır. Bu sebeple fesih bildiriminde belirtilen sebep, kural olarak değiştirilemez, genişletilemez yada diğer bir sebep eklenemez.” halinde olup personel kıdem hakkını alma konusunda problem yaşayacaktır.
istifalar çıkartılmaz elle yazılır
BASKI İLE ALINAN İSTİFA DİLEKÇESİ GEÇERSİZDİR
İşten ayrılmak isteyen yahut ayrılma isteği yokken patron tarafınca işten çıkartılan personellerden, patron tarafınca baskı ile istifa dilekçesi alınabilmektedir. Emekçiden baskı ile alınan istifa dilekçesi geçersizdir ancak emekçi baskıya uğradığını ve bu sebeple istifa dilekçesini verdiğini mahkeme huzurunda ispat etmek zorundadır. Personel baskıya uğradığını ve bu sebepler ile istifa dilekçesi verdiğini ise şahit beyanı ile ispat edebilecektir. Emekçinin bu husus ile ilgili olarak mahkemede dinletmek istediği şahitlerin ise görgüye dayalı tanıklık etmesi gerekmektedir, yani şahitler mahkemede duyduklarını değil gördüklerini anlatabilecek şahitler olmalıdır.
İşten ayrılma sırasında arabuluculuk tutanağı imzalatılmakta olup, personellerin bu hususta hayli dikkatli olması gerekmektedir.
arabulucu kavramı
ARABULUCULUK TUTANAKLARINA DİKKAT
Artık emekçi ve patron içindeki davalarda arabuluculuk zarurî olup iş çıkışlarında ne yazık ki emekçilere hiç bir hak ödemesi yapılmamasına yahut hayli düşük ödemeler yapılmasına karşın arabuluculuk tutanakları imzalatılmaktadır. Emekçilere hiç bir açıklama yapılmadan kandırılarak ve yanıltılarak imzalatılan bu tutanakların da mahkeme huzurunda iptali istenilebilmekte ise de bu süreç davaların uzamasına ve ispat konusunda zorluklar yaşanmasına niçiniyet vermekte olduğundan işten çıkan personellerin epey dikkatli olması, okumadan ve anlamadan hiç bir evrakı imzalamaması gerekmektedir.
İşten patron tarafınca çıkartılan yahut haklı sebepler ile işten ayrılmak zorunda olan çalışana, işyerinde bir yıldan fazla çalışması var ise ödenecek olan tazminata kıdem tazminatı denilir. Personel işten haksız olarak çıkartılmış yahut haklı niçinler ile işten ayrılmış ise çalışana her bir çalıştığı yıl için bir brüt maaş kıdem tazminatı ödenmesi gerektiğini belirten Avukat Ezgi Esnik Günay kıdem tazminatı hakkında tüm merak edilenleri deklare etti.
İSTİFA EDEN EMEKÇİ KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR Mİ?
İşten ayrılan emekçinin patrona yapacağı fesih bildiriminde epeyce dikkatli olması ve işten ayrılma iradesini hakikat açıklaması gerekmektedir. Öncelikle istifa ve haklı niçinlerle fesih ayrımının yapılması gerekmektedir. İşten ayrılmak isteyen çalışanın haklı niçinlerle fesih niçini bulunmakta ise asla istifa dilekçesi vermemesi ve yazılı bildirimde istifa sözüne yer vermemesi gerekmektedir. Çünkü istifa halinde emekçi kıdem tazminatı alamayacaktır. İşten ayrılan personel lakin haklı fesih niçinleri var ise işten ayrılması halinde kıdem tazminatı isteyebilecektir.
kıdem tazminatı haklı niçinler
HAKLI niçinLER
Çalışanın ödenmemiş maaş ve fazla mesai alacakları var ise veya mobbinge uğruyorsa işten ayrılmak için haklı fesih niçinleri olacaktır. Personel bu hallerde işten ayrılır iken patrona karşı yazılı fesih bildiriminde bulunacak ise kesinlikle dilekçesine haklı niçinlerle işten ayrıldığını belirtmelidir. Emekçi, işten ayrılır iken yazılı bildirimde bulunmak zorunda olmayıp fiili olarak da iş kontratını feshederek işten ayrılabilecektir. Emekçi haklı niçinlerle işten ayrıldığı tezinde ise ispat yükü altında olduğunu unutmamalıdır. Örneğin fazla mesailerinin ödenmediği savında olan emekçinin fazla mesai alacağı olduğunu şahit beyanı ile ispat etmesi gerekmektedir.
kıdem tazminatı haklı niçinleri
Personel, patrona vermiş olduğu dilekçede hiç bir sebep belirtmeden istifa ediyorum demiş ise artık kıdem tazminatı talebinde bulunamayacaktır.
Bunun yanı sıra emekçi haklı fesih sebeplerini sıraladıktan daha sonra istifa ediyorum demiş ise bu durumda emekçinin iş kontratını haklı niçinle feshettiğinin kabulü gerekecektir. Örneğin işten ayrılmak isteyen personel dilekçesine fazla mesailerim ödenmediğinden yahut maaş alacaklarım ödenmediğinden istifa ediyorum, kıdem tazminatımın ödenmesini istiyorum biçiminde bir dilekçe ile işten ayrılmış ise bu durumda emekçinin haklı niçinle işten ayrılmış olduğunu kabulü gerekmektedir. Lakin emekçi dilekçesine hiç bir sebep belirtmeden sırf istifa ediyorum yazmış ise Yargıtay’ın bu mevzuda görüşü “derhal fesih hakkı, sebebe bağlı yenilik doğuran bir haktır. Bu sebeple fesih bildiriminde belirtilen sebep, kural olarak değiştirilemez, genişletilemez yada diğer bir sebep eklenemez.” halinde olup personel kıdem hakkını alma konusunda problem yaşayacaktır.
istifalar çıkartılmaz elle yazılır
BASKI İLE ALINAN İSTİFA DİLEKÇESİ GEÇERSİZDİR
İşten ayrılmak isteyen yahut ayrılma isteği yokken patron tarafınca işten çıkartılan personellerden, patron tarafınca baskı ile istifa dilekçesi alınabilmektedir. Emekçiden baskı ile alınan istifa dilekçesi geçersizdir ancak emekçi baskıya uğradığını ve bu sebeple istifa dilekçesini verdiğini mahkeme huzurunda ispat etmek zorundadır. Personel baskıya uğradığını ve bu sebepler ile istifa dilekçesi verdiğini ise şahit beyanı ile ispat edebilecektir. Emekçinin bu husus ile ilgili olarak mahkemede dinletmek istediği şahitlerin ise görgüye dayalı tanıklık etmesi gerekmektedir, yani şahitler mahkemede duyduklarını değil gördüklerini anlatabilecek şahitler olmalıdır.
İşten ayrılma sırasında arabuluculuk tutanağı imzalatılmakta olup, personellerin bu hususta hayli dikkatli olması gerekmektedir.
arabulucu kavramı
ARABULUCULUK TUTANAKLARINA DİKKAT
Artık emekçi ve patron içindeki davalarda arabuluculuk zarurî olup iş çıkışlarında ne yazık ki emekçilere hiç bir hak ödemesi yapılmamasına yahut hayli düşük ödemeler yapılmasına karşın arabuluculuk tutanakları imzalatılmaktadır. Emekçilere hiç bir açıklama yapılmadan kandırılarak ve yanıltılarak imzalatılan bu tutanakların da mahkeme huzurunda iptali istenilebilmekte ise de bu süreç davaların uzamasına ve ispat konusunda zorluklar yaşanmasına niçiniyet vermekte olduğundan işten çıkan personellerin epey dikkatli olması, okumadan ve anlamadan hiç bir evrakı imzalamaması gerekmektedir.